Column: Boeren behouden is Nederland beschermen
Meer dan de helft van de boeren heeft geen opvolger. Dat is geen individueel probleem, maar een nationale uitdaging.
Toch richt beleid zich vooral op beëindigen. Terwijl de effecten van regelingen, zoals LBV(+) nog onbekend zijn, worden nieuwe regelingen alweer aangekondigd. Het gevolg is een land dat op papier druk is met het verminderen van stikstof in werkelijkheid structureel productiecapaciteit verliest, kennis kwijtraakt en een nieuwe generatie boeren ontmoedigt.
Dat is gevaarlijker dan het lijkt – niet alleen voor de sector maar voor iedereen die dagelijks afhankelijk is van voedsel…
Een stoppende boerderij is geen administratieve handeling, maar het einde van een levenswerk: generaties vakmanschap verdwijnen, productie neemt af, regionale economie en werkgelegenheid krimpen, en de leefbaarheid van het platteland staat onder druk.
Het goede nieuws? Ze zijn er nog!
De jonge boeren. Technisch sterk, duurzaam ingesteld en bereid te investeren. Ze experimenteren met innovaties en denken in kansen, niet in bedreigingen.
Het slechte nieuws? Beleid maakt onze ruimte steeds kleiner.
Complexe regels, hoge financiële drempels en voortdurende onzekerheid dempt de ambitie. Jonge boeren beseffen maar al te goed dat zonder genoeg bedrijven het volume verdwijnt dat innovatie rendabel en schaalbaar maakt.
En dus staat Nederland voor een keuze.
Het gaat niet alleen om stikstof of natuur, maar ook om de garantie van onze voedselvoorziening. Stop met stapelen van regelingen zonder evaluatie van regelingen die nog niet eens zijn afgerond. Maak een nationale strategie voor bedrijfsopvolging. Ontwikkel een langetermijnvisie op voedselproductie en communiceer eerlijk over de gevolgen van saneren.
Het aankomende kabinet, in welke samenstelling dan ook, draagt een historische verantwoordelijkheid. Stop met beëindigen. Begin met bouwen.
Investeren in boeren is investeren in voedselzekerheid, innovatie en continuïteit. Nederland heeft voedselproductie om trots op te zijn – laat dat niet verdwijnen.
Rafke Cleutjens – Bestuurslid LAJK


